ขัตมาน ชูกลิ่น Sound Engineer Silly Fools

พูดถึงวงดนตรีที่มี Sound เป็นเอกลักษณ์ ไม่ว่าจะผ่านเวลามานานเท่าไร ? เพลงก็ไม่เคยเก่าและล้าสมัย บวกกับการแสดงสดที่ยอดเยี่ยมตลอดการ คงไม่มีใครไม่รู้จัก Silly Fools วันนี้ Soundenthai ได้รับเกียรติจากผู้ที่อยู่เบื้องหลังการทำงาน ทั้งในด้าน Studio และ Live Sound Engineer อย่างพี่ปอม ขัตมาน ชูกลิ่น มาถ่ายทอดประสบการณ์ บอกได้เลยว่าเซอร์ไพรส์ ไปซะทุกเรื่อง ถ้าพร้อมแล้วไปลุยกันเลย

ปล.เรื่องราวต่อไปนี้ไม่เหมาะสำหรับคนที่ “แพ้ความอ่อนแอ“

เริ่มต้นมาจากอะไร

เริ่มต้นสมัยเล่นวงที่บ้าน พ่อก็ร้องเพลงเล่นด้วย ช่วงนั้นพ่อเป็น Elvis Presley !! แบบแกทำเล่น ๆ ขำ ๆ และพ่อก็ฟังเพลงเยอะ อย่าง Phil Collins, U2, The Beatles, Michael Jackson, King Crimson ส่วนเราก็เล่นดนตรีมาตลอด เริ่มต้นจาก กีต้าร์ คีย์บอร์ด กลอง

ตอนมัธยมทำวงดนตรีกับเพื่อน ประกวด Hot Wave ไปห้องอัด ซึ่งตอนนั้นเป็นห้องซ้อม แบบอัดรวม เกิดความรู้สึกว่า ทำไมเสียงที่อัดออกมา ถึงไม่เหมือนกับที่เคยได้ยิน เสียงไม่เหมือนแผ่นที่ชอบ ก็เลยเริ่มสงสัย เริ่มคุย เริ่มคลุกคลีอยู่กับห้องซ้อม

แต่สิ่งที่ทำให้อยากมาเป็น Sound Engineer คือ อยากทำให้มันดี ตอนนั้นเลยไปขอพี่ ๆ ขอลองมิกซ์เล่นหน่อย อยากลองปรับดู พอเลื่อนเฟดเดอร์แล้วได้ยินเสียงอย่างที่อยากได้ยิน เลยชอบ แค่นั้นเลย ก็เลยไปศึกษาด้านนี้

เริ่มต้นศึกษาจากหนังสือ ตามร้านขายหนังสือสมัยก่อน จะมีร้านขายหนังสือต่างประเทศเยอะ ๆ ไปเจอมาเล่มนึง เลยลองซื้อมาอ่านดู แต่เป็นภาษาอังกฤษล้วนเลยไม่ค่อยได้อะไร และก็เริ่มอัดเสียงได้ โดยเริ่มจาก Tape 2 track ที่เป็น Cassette แล้วก็ไมค์คาราโอเกะ เอาไปจ่อกลอง แล้วให้เพื่อนตีเล่น แล้วเหมือนกับว่ามันสนุก

พอผ่านมาซักพักก็มาคิดว่า จะเรียนอะไรต่อดี เลยตัดสินใจไปเรียนต่อที่อเมริกา ไปดูคณะตามมหาลัย ว่าจะเรียนอะไรดี จนได้เจอมหาลัยเล็ก ๆ ซึ่งมีคณะทีวี วิทยุ ก็เลยลองเดินเข้าไป พอเข้าไปก็ได้ยินเสียงกลอง คือตอนนั้นมีคนตีกลองอยู่ในคณะ เดินตามเสียงไปดู เห็นเป็นห้องอัดเสียง เพราะที่นั่นเขาก็สอน Recording ด้วย ปรากฎอยู่ตรงนั้นทั้งวันเลย พอกลับมาบ้าน นึกได้ว่าลืมขอรายละเอียด อีกวันถึงกลับไปใหม่ เพื่อขอโบรชัวร์ รายละเอียด และค่าเทอมก็ไม่แพง เลยตัดสินใจลองเรียนดู

ตอนเรียนก็ทำงาน Live Sound กับบริษัท Supplier เริ่มตั้งแต่ขนของขึ้นรถ ตั้งเวที เซ็ตระบบทั้งหมด ส่วนงานสตูดิโอก็มีรับเป็นมือปืนตามห้องต่าง ๆ ไปเป็นผู้ช่วยบ้าง เป็น editor บ้าง เพราะในหลักสูตรที่เรียนจะมีครบเลย ทั้งพวก Acoustic design , Sound Reinforcement, Studio, เรียนการใช้ Pro Tools ประมาณนี้

พอกลับมาไทย

ก็ทำงานส่วนตัวอยู่พักนึง แล้วเริ่มจากทำห้องซ้อมดนตรี และก็ไปอยู่ตามห้องอัดหลาย ๆ ที่เหมือนกัน ซึ่งเป็นห้องอัดทั่ว ๆ ไป แบบเปิดเองที่บ้าน ไม่ได้อยู่ห้องใหญ่อะไร ทีนี้ก็ได้เปิดห้องอัดที่บ้านเองด้วย ช่วงนั้นได้ทำวงใต้ดินเป็นหลัก อย่าง Voiceless of fear, Break the kids, PsychoTrain, Sialis และเป็น live sound ซะเยอะ วงเลยแนะนำให้รู้จักกับพี่ต้อ เจ้าของค่ายไกลปืนเที่ยง ก็เหมือนว่าเขากำลังหาซาวด์มาช่วยทำ

ค่ายไกลปืนเที่ยง อยู่ที่นั่นก็ทำกับ วงชื่อ Last Fight For Finish ของ อาร์ท Oblivious และ Dead Rabbit ก็ทำกันไปอัลบั้มนึง แอบภูมิใจกับวง ที่ได้รับเสนอเข้าชิงรางวัล สีสันอะวอร์ดส์เมื่อปีก่อน ๆ

ตอนอยู่ค่ายก็ได้เจอพี่ ๆ เยอะ ทั้งมาอัด และซ้อมดนตรีกัน ตอนนั้นจะมี พี่ ๆ วง Crescendo อัลบั้ม อัตตวิถี ซึ่งอัดรวมกัน แล้วก็มิกซ์กันอย่างนั้นเลย สนุกมาก และก็มีพี่แสตมป์ เขาจะมาอัดเสียงบ่อย

ต่อมาเรื่อย ๆ  ตอนนั้นจะมีประกวด AF เลยเข้ามาทำ Pre Production ของซีซั่น 12 กัน ได้เจอพี่ โอมชาตรี, พี่จั๊ก ชวิน และก็ต่อเนื่องจากตรงนั้นมาอีก พี่จั๊กก็ชวนไปทำงานด้วย ช่วงนั้นจะเป็นงานสตูดิโอ รายการทีวี เพลงละคร ซะเป็นส่วนใหญ่

และก็มีช่วงหนึ่ง พี่กบ Big Ass มาซ้อมที่ห้อง เพื่อเตรียมทำอัลบั้ม Lion คือมาซ้อมกันเองก่อนเข้าห้องอัด ก็จะได้อยู่กับพี่เขาเยอะหน่อย จังช่วงจังหวะพี่หรั่งกำลังหามือ Sound ประจำของ ซิลลี่ ฟูลส์ อยู่พอดี พี่กบเลยแนะนำไป จนได้ไปเจอพี่ ๆ และก็อยู่ด้วยกันจนถึงตอนนี้

ปัจจุบัน Live sound จะทำให้ Silly Fools วงเดียว ส่วน Studio ประจำที่ทำอยู่จะเป็นที่

ตอนนั้นมีกล้องวิดีโอ ลักษณะคล้ายมือถือเล็ก ๆ  แวะกินของตามทางไปด้วย แล้วก็ถ่ายเก็บไว้ กว่าจะถึงประมาณตี 2 – ตี 3  พอเข้าไปที่ห้องอัด ห้องอัดเป็นเหมือนตึกปูนเก่า ๆ เลยเดินเข้าไป จะเห็นเป็นห้องซ้อมดนตรีใหญ่ ๆ ห้องนึง แล้วก็เตียงนอน เป็นเตียง 2 ชั้นอารมณ์แบบในค่ายทหาร เราก็อ๋อ อันนี้ไม่ใช่ Studio แต่เป็นห้องนอนของวง ที่อัดเสียงได้ คือวงสามารถซ้อม แล้วอัดเป็น Demo ได้เลย ความรู้สึกแรกคือเฮ้ย ไม่ธรรมดาแล้ว ห้องนอนยังขนาดนี้เลย คืนนั้นก็เลยนั่งดูวงเพื่อนซ้อม เป็นวง Rock ญี่ปุ่น ชื่อวง Supe (Pronounced “shoop”)

ต่อมาเดินเลยไปหน่อยนึง ก็เจอฮอลล์ที่เป็นห้องอัดเสียง ลักษณะคือ Live Room ในส่วนของโถง เพดานสูง ๆ เลย สูงเท่าไหร่จำไม่ได้ เหมือนเดินเข้าโรงหนังมันจะสูง ๆ

มองลงไปเห็นเวที โอเค มีกลองอยู่ หันขวาไปเป็น Console เก่า ๆ อยู่บอร์ดนึง เอ้าอยู่ในห้องเดียวกันเลยเหรอ ? ซึ่งปรกติที่เคยเห็นจะแยกห้องกัน ตอนนั้นคิดว่า มันอยู่ไกลกันก็คงโอเคแหละมั้ง ลำโพงมอนิเตอร์เขาก็ใหญ่ด้วย หลัง Console เป็น Outboard หน้าตาแปลก ๆ บางอันเคยเห็น บางอันอะไรก็ไม่รู้

แล้วก็ได้เจอเอ็นจิเนีย คุยกับเขา เขาก็แนะนำโน่นนี่ เราก็โอเค ไม่รู้เรื่องอะไรเลย 555 คือรู้ว่าอะไรคืออะไร แต่ว่าบางอย่างไม่เคยเห็น บางอย่างเคยเห็นในหนังสือแต่ไม่เคยจับ คือยุคนั้นเน็ตยังช้าอยู่ ก็โอเคตื่นตาตื่นใจนิดหน่อย แต่ในหัวไม่สนอะไร สนแค่ว่าใช้คอมอะไร เห็นเป็น Mac เก่า ๆ เลย G3 หรือ G4 จำไม่ได้ ก็โอ้โหแล้ว Pro Tools จะไหวไหมเนี่ย ? เพราะใช้ Pro Tools อันนั้นคืออย่างแรกที่คิด ไม่เป็นไรเอา Macbook มาเองเนี่ย!!

ตอนนั้นเก็บตังผ่อน Macbook Pro 17 นิ้ว ด้วยเงินล้างจาน แล้วก็กลายเป็นพ่อครัว คือตอนเรียนอยู่ ทำงานทุกอย่าง ตั้งแต่รับจ้างทำสวน เซลล์ขายมีด ขายเครื่องครัว ช่างซ่อมแอร์รถ เป็นเด็กขายและเฝ้าร้านโดนัทของพี่สาว เป็นเด็กเฝ้าบ้านเวลาเขามี Open House เพราะพี่สาวขายบ้าน ประมาณปอมไปเฝ้าบ้านให้หน่อย เดี๋ยวพี่ให้ตัง

จนได้ไปกินข้าวในร้านอาหารไทยแห่งหนึ่ง ก็มีพี่เด็กเสิร์ฟที่เป็นคนไทย ถามว่า “มาทำอะไรครับ มาเรียนเหรอ ?” คุยไปคุยมาก็เอ่อ… ผมกำลังหางานทำอยู่พี่ เลยได้เป็นเด็กเสิร์ฟร้านนี้เลย ไม่กี่วันดันเข้าไปยุ่งกับในครัว แม่ครัวบอกว่าทำกับข้าวได้เหรอ โดนจับเปลี่ยนเป็นลูกมือซะงั้น แต่เอาจริงเด็กเสิร์ฟ ได้เงินเยอะกว่านะ เพราะได้ติ๊บ แต่ไม่เป็นไร ก็ไม่ค่อยชอบเสิร์ฟอยู่แล้ว

เลยเก็บตังและยืมตังแม่ครัวมาด้วย ซึ่งป้าแกให้ตังมาเลยแล้วบอกว่า “ได้เงินแล้วอย่าหนีนะ !!” เราบอก “จะให้หนีไปไหนละ” เลยเอาตังไปจ่ายงวดแรกก่อน ตอนนั้นซื้อกับ Sweetwater เพราะเขาขายแบบผ่อนได้ เลยได้ Macbook Pro ตัวนี้มา ซึ่งเป็นเครื่องแรกที่ซื้อ

กลับมา!! โอเคต่อ เราเอา Macbook มาเอง ก็เลยเปลี่ยนคอม เพราะ Edit ในคอมตัวเองน่าจะโอเคกว่า จะได้ไม่มีอะไร หันไปอีกหน่อย อ่าว Tape เว้ย โอเคเคยเรียนมา ทำได้ แต่ดันมี 2 เครื่อง เป็น 24 Track 2 นิ้ว 2 เครื่องตั้งอยู่ ก็ถามว่า “นี้ Backup เหรอ ?” เอ็นจิเนีย บอกว่า “ไม่ใช่มันซิงค์กัน” ก็คืออัดทีเดียวได้เลย โอเคตื่นเต้นละ เริ่มเจออะไรใหม่ ๆ แบบที่ไม่เคยเจอมาก่อนละ ตอนนั้นอายุน่าจะราว ๆ 20 เอง

เอ็นจิเนียก็แนะนำ พาไปดูห้อง ชั้นโถงก็เจอ Console Neve 8078 ก็คือ Vintage เลย และพอรู้ว่ามันคืออะไรนะ โอ้โห !! ไม่เคยเห็น เคยเห็นแต่ Channel strip ตื่นเต้น แล้วรู้สึกว่าห้องนี้ไม่ธรรมดาละ ต่อมาก็พาขึ้นไปชั้นบน อันนี้เจอมิกซ์ SSL9000j 64 แชนแนล ก็ตื่นเต้นไปใหญ่

“โอ้โห เพื่อนกูมันรวยหรือเปล่าวะเนี่ย !!”

ค่าอัดน่าจะเยอะแน่เลย แล้วก็เจอ Mastering Engineer ชื่อ Maor Appelbaum เขาก็บอกว่านี่ Rack ของเขา แล้วก็โชว์ Rack ให้ดู ตอนนั้นเขายังไม่มีห้องด้วยนะ แต่ตอนนี้ดังมาก ปรากฎว่า ไม่รู้เรื่อง เพราะตอนนั้น Mastering ไม่รู้เรื่องเลย เรียนแล้วแต่ว่าไม่รู้ ไม่เข้าใจ คือจะชอบอัด ชอบมิกซ์ ก็เลยสนใจเรื่องมิกซ์มากกว่า แล้วตอนนั้นก็ไม่รู้เลยว่า เขาพูดถึงเรื่องอะไรอยู่ ไอ้ Rack Mastering ของเขา ซึ่งมาคิดทีหลังว่า ต้องเป็นอะไรที่น่าสนใจมาก ๆ เลยละ

อันนี้เป็นเรื่องที่รู้สึกว่า มันจะเป็นเรื่อง ที่มาพร้อมเมื่อโตขึ้น บางอย่างอะไรที่ไม่รู้ จะไม่ค่อยสนใจ จะไม่ค่อยให้ความสำคัญ อะไรที่ไม่รู้จัก ก็มองข้ามมันไป จนบางที มันอาจจะเจ๋งมาก ๆ ก็ได้ มีความสำคัญกับชีวิตคุณขนาดไหน หรืออาจจะเปลี่ยนชีวิตไปเลยก็ได้ พยายามอย่ามองข้ามอะไรที่ไม่สนใจ ลองหันกลับไปดู ลองฟัง ลองตั้งใจ

ต่อมาเอ็นจิเนีย บอกเดี๋ยวพาไปเจอเจ้าของห้อง เลยพาลงไปที่ Office พอโผล่หน้าไป เจอผู้หญิงคนนึง เขาก็แนะนำตัว กับอธิบายโน่นนี่นิดหน่อย คือมีความรู้สึกว่ามัน เซอร์ไพรส์ และก็เซอร์ไพรส์ไปเรื่อย ๆ เขาชื่อ Sylvia Massy เราก็โอเค โอเค Sylvia เขาก็เอาคีย์การ์ดให้ เอากุญแจให้จะได้เข้าออกง่าย ๆ

ถึงวันอัด เขาก็บอกว่าจะอัดรวมนะ ก็ตั้งกลอง ช่วยเขาตั้งไมค์ ตั้งอะไร แต่ไม่เห็นตู้กีต้าร์ “อ่าวตู้อยู่ไหนละ? ทำไมมีแต่หัวแอมป์” สรุปอยู่ข้างล่างเวที ต้องก้มนิดนึงมุดใต้เวทีไป ส่องไฟแล้วก็เอาไมค์จ่อ เสียงลั่นเลยข้างในนั้น สรุปก็อ๋อ เป็น Isolate คือแยกเสียงออกมา ไม่ให้กวนเวที โอเคก็กลับขึ้นไปบนเวที เช็คโน่นเช็คนี่ แล้ววงก็ใส่หูฟังทุกคน โดยสามารถปรับแยกเสียงอิสระได้หมดทุกอย่าง ก็ตื่นเต้นอีก เพราะเพิ่งเคยเห็น

พอเริ่มอัด ก็อยู่ตรงนั้นแหละ ช่วยทำนู่น ทำนี้ ตั้งไมค์ เขาก็แนะนำว่า อันนี้ต้องตั้งแบบนี้ ไม่ได้มีอะไรมาก ก็คือจ่อไมค์ปรกติ แต่มันดูแล้วมันสวย หมายถึง พวกตำแหน่งไมค์ นึกภาพกลองชุด และก็ตำแหน่งไมค์ ที่ดูแล้วมันสวย เลยรู้สึกว่า เวลาทำอะไรซักอย่าง พอถอยออกมาแล้วมองกลับไป บางที่เห็นว่ามันสวยดี ดูสมมาตร เป็นสัดส่วนที่ดูแล้วสบายตา เสียงมันจะโอเค

ยกตัวอย่าง Overhead ก็ได้ ถ้าตั้งไมค์เตี้ยเกินไป สูงเกินไป กว้างไป แคบไป มองเข้าไปจะรู้สึกว่าไม่สมมาตร แต่ไม่ใช่ว่าตั้งใกล้ ตั้งห่าง เตี้ย สูง เสียงไม่ดีนะ มันแล้วแต่ว่าเราอยากได้อะไร แต่รู้สึกว่าจุดเริ่มต้นก่อนที่จะได้ยินเสียง ให้ตั้งอยู่ในจุดที่คิดว่าสวยก่อน ส่วนมากเสียงออกมาจะโอเคเลย

ต่อมาก็ที่บอร์ด เขาก็ปรับ Gain ปรับ Eq แล้วก็ Insert นิดหน่อย ทีนี้ก็ต้องอัดลงเทป ซิ้งค์ 2 เครื่อง แล้วมันมีปัญหา สุดท้ายต้องใช้แค่เครื่องเดียว แต่ก็พอเพราะว่า พวกกีต้าร์ เบส ร้อง มันเป็นแค่ไกด์ ก็คือว่าอัดรวมก็จริง แต่เดี๋ยวต้อง Overdub ใหม่อยู่แล้ว ไมค์กีต้าร์จากใช้ 2 ไมค์ก็รวมเป็นไมค์เดียว ทอมจับบนล่าง รวมเป็น 3 ใบ Sum Stereo ลง Tape สุดท้ายก็พอดี 24 Track บวกมันมี Time code กับ Metronome ก็เหลือ 22 พออัดเสร็จก็ไม่มีอะไร

ตอนที่ฟังเสียง คือมันอยู่ในห้องเดียวกันระหว่างอัด กับควบคุม แต่ว่ามันพอ คือปิดลำโพงมันก็ได้ยินนะ แต่จะ room room คือก้องหน่อย ไม่ได้ยินเสียง Direct พอเปิดมอนิเตอร์ดังนิดนึง มันก็จะโอเคเลย และวงก็ใช้หูฟังตอนอัดกันด้วย เราก็เออ ๆ ก็ทำงานกันได้นะ ในรูปแบบนี้

แล้วก็ Playback ไปดูที่บอร์ด มันมีไมค์ Room อยู่ 2 อัน ก็เห้ยไม่ได้ตั้งไมค์ Room นี่หว่า ก็เลยถามว่าตั้งไมค์ Room ไว้ตรงไหน เขาเลยชี้ขึ้นไปด้านบน มันห้อยอยู่ คือห้อยทิ้งไว้เลย คิดว่าเป็นไมค์ Ribbon rca 44 (ไม่แน่ใจ) แขวนไว้ 2 ตัว แล้วไอ้ 2 ตัวนั้น คือไมค์ที่เสียงดีที่สุด หมายถึง เสียงที่อัดออกมาดีที่สุด เสียงกลองที่ใหญ่ ฟังแล้วแบบ นี่เหละคือซาวด์ที่แม่งโคตรเจ๋ง!!

ปัจจุบันการทำงานกับ Silly Fools มีจุดที่ง่าย หรือยากอย่างไรบ้าง

เอายากก่อนละกัน อืมไม่น่าเรียกว่ายากมั้ง แต่มันเป็นโจทย์ที่ทุกวงก็มีอยู่แล้ว ว่าต้องทำยังไง ให้วงสื่อสารออกมาได้อย่างที่วงเป็น ซึ่งโชคดีพื้นฐานเราเป็นคน Rock อยู่แล้ว อีกเรื่องคือ วงไม่ได้ Sound Check เอง จะเป็นทีมงาน Sound (ซึ่งก็เล่นได้เหมือนวงเล่นเลย 555) และวงมาเล่นอย่างเดียว

ที่นี้ต้องรู้ว่า คนเล่นต้องการอะไร ต้องฟังยังไง ต้องรู้สึกยังไง ต้องได้ยินยังไง ถึงจะรู้สึกเล่นออกไปได้ แล้วมีความสุข ไม่อึดอัด ถ้าขึ้นเล่นแล้วไม่ได้ยิน ไม่รู้สึก ไม่เร้า ก็จะไม่มีพลังงานที่จะส่งออกไปต่อ เราว่าเรื่องยากคือมอนิเตอร์ เรียกว่าเป็นเรื่องสำคัญดีกว่า

เวลาซาวด์เช็คจะทำมอนิเตอร์ก่อน แล้วค่อยมาทำลำโพง PA ที่นี้จะง่ายละ เพราะวงมีบอร์ด คือมิกซ์ของตัวเอง ช่วงนึงไม่มีมิกซ์ไปใช้มิกซ์ร้าน บางครั้งเจอของเก่า ของไม่ 100% บ้าง อันนี้จะเป็นเรื่องยาก ในการทำงานที่อุปกรณ์ไม่สมบูรณ์ แล้วเราไม่สามารถทำในสิ่งที่ต้องการได้ จะกลายเป็นว่า อันนั้นไม่มี อันนี้ไม่ได้ มอนิเตอร์มันขาดอยู่ มันจะกลายเป็นกังวล หรือเราไม่มีความสามารถเหรอวะ ของมีแค่นี้มันต้องทำได้ดิวะ ก็เลยดูว่าอะไรคือจุดบอด

สุดท้ายก็คืออุปกรณ์ คือถ้าอุปกรณ์พร้อม ทุกอย่างไม่ยาก ยิ่งถ้าเอามิกซ์ไปเอง มอนิเตอร์ไปเอง PA ไปเอง โอ้โหชิวเลย อย่างเช่นทุกวันนี้ ถ้าเป็นงาน Camp พี่หรั่งจะขนไปเอง จะเป็น System ของ Yamaha อันนั้นอะง่ายเลย ทำให้มีเวลาสำหรับสร้างมิกซ์ละ ไม่ต้องแก้ปัญหา

แต่ถ้าในเรื่องของการทำงานจะไม่ค่อยมี เพราะว่าพี่ ๆ เขาใส่ใจกับของเขาเอง ทุกคนอุปกรณ์เต็มที่ เอากลองไป เอาตู้ไป ไมค์อะไรมีหมด ทีนี้พอกลอง กีต้าร์ ตู้ อะไรมันดีหมด ก็ทำง่ายขึ้นเลยไม่ค่อยมีเรื่องยากตรงนั้น

ส่วนเรื่องง่ายคือ อยู่กับพี่ ๆ เขาแล้วง่าย เพราะพี่ ๆ เขาตรง ๆ แล้วก็อยู่กันเป็นครอบครัว มีอะไรเขาก็คุยกัน ซึ่งจริง ๆ ก็ไม่ค่อยมีปัญหาด้วย

การที่ต้องมิกซ์เสียงเปลี่ยนสถานที่ไปเรื่อย ๆ สิ่งที่ยากคืออะไร

ระบบของแต่ละที่ไม่เหมือนกันไง Room อะคูสติกของห้อง ที่ไม่เหมือนกัน และที่สำคัญคือผู้คน คือเวลาไปที่ต่าง ๆ เหมือนไปเยี่ยมบ้านผู้ใหญ่ ต้องให้ความสำคัญ ให้เกียรติกับเจ้าของ จะไม่ค่อยไปปรับอะไรของเขาเท่าไร ซึ่งเขาเซตอะไรไว้ ถ้าไม่มีอะไรเสียหาย หรือผิดพลาดอะไรรุนแรง ก็จะไม่ทำอะไร แต่บางทีนาน ๆ ครั้งอาจมีแก้บ้าง

อย่างมอนิเตอร์กลับเฟสเจอบ่อย บางทีไปซ่อมดอกมา สายขั้วผิด อะไรแบบนี้ เพราะที่วงจะใช้พ่วงกัน 2 ใบ ให้เบสกับกีต้าร์ ก็จะมีปัญหาอันนี้เจอบ่อย เลยทำสายพ่วงไว้ 2 แบบ คือสายพ่วงปรกติ กับสายที่กลับขั้ว คือถ้าเกิดมีปัญหาก็เปลี่ยนเลย จะได้ไม่ต้องมานั่งแก้สายหรือทำอะไร แล้วก็บอกเขาไว้ พี่อันนี้มันกลับเฟสนะ ไม่รู้ใบไหนละ แต่ตัวใดตัวนึงแหละกลับกันอยู่

และก็เรื่องอะคูสติกของห้อง ซึ่งจะไม่สู้กับอะคูสติก จะทำตาม คือจะมิกซ์ตามห้อง ซึ่งจริง ๆ ก็มีวิธีแก้เยอะ วิธีการมิกซ์ เทคนิคต่าง ๆ แต่เราก็มิกซ์ตามไป อะไรที่มันก้อง ก็หาวิธีมิกซ์ให้อะไรที่สำคัญโผล่ออกมา ให้มี Energy ประมาณนี้

ถ้ามีคนอยากเดินรอยตาม ทำงานแบบพี่ อยากให้พี่แนะนำ

ถ้าอยากเป็น Sound อืม…แต่ตอนนี้ยังไม่ได้เป็น ก็ไม่รู้ว่าอนาคตจะเป็นยังไง AI จะมาทำงานแทนป่าว 555 น่าจะอีกนานมั้ง ทีนี้สำคัญสุดน่าจะเป็นตัวเอง

“อยากทำจริงหรือป่าว ชอบจริงหรือป่าว ?”

เพราะงานตรงนี้จะต้องไม่ตึงเกินไป กับทุกอย่าง ไม่ใช่แค่กับการทำงาน รวมถึงการใช้ชีวิต การคุยกับคน การยอมรับกับข้อจำกัดหลาย ๆ อย่าง เพลง อุปกรณ์ การศึกษาสำคัญ ซึ่งไม่ใช่แค่เรียนมหาลัย หรืออะไรอย่างเดียว อย่างตอนนี้ Youtube ก็เพียบเลย จนคิดว่าถ้ามี Youtube ตั้งแต่ตอนนั้น ก็ไม่น่าเป็นแบบตอนนี้อะนะ 555

ปัจจุบันเลยคนเก่งเยอะ ยืนฟังซาวด์พวกงาน Music Festival ดีทุกวง ยิ่งหลัง ๆ มานี่ดีหมดเลย ทุกคนมีคาแรคเตอร์ ความเป็นตัวเอง คือการศึกษา ปัจจุบันเข้าถึงง่ายกว่าเมื่อก่อนเยอะ คอนเนคชั่นก็สำคัญ การตอบ “ได้ครับ” เป็นเรื่องที่สำคัญ ได้พี่ ไปได้ ทำได้ แต่ได้ไม่ได้ไม่รู้นะ แต่โอกาสมาอย่าปล่อย ซึ่งเราก็ปล่อยไปหลายครั้งเหมือนกัน 555

เราใช้ประสบการณ์เป็นหลัก แต่ก็ยังคงศึกษาอ่านหนังสืออยู่ ดูคลิป Youtube หลาย ๆ ช่อง เพราะสิ่งใหม่ ๆ ก็มาเรื่อย ทุกวันนี้ก็ตามไม่ทันแล้ว เอางี้ดีกว่า ทำยังไงให้ตัวเองใช้ความสามารถให้ได้ ในระดับที่ตัวเองต้องการดีกว่า เพราะเราก็ยังมีจุดที่อยากไปอยู่ ซึ่งแต่ละคนเป้าหมายไม่เหมือนกัน  เราก็มีความสุขกับปัจจุบัน

แต่ถ้าพูดในแง่ของความสามารถในการทำงาน ยังมีอีกเยอะที่อยากทำได้ ซึ่งทุกงานที่ทำไม่ว่าจะเป็น Studio หรือ Live Sound จะต้องมีอะไรที่สอนตัวเองกับมา ส่วนใหญ่เป็นเรื่องเล็ก ๆ น้อย ๆ เสียงปลั๊กนี้ไม่ดี สายไมค์อันนี้เสียงดร็อปกว่าอันนั้น หรือวันนี้ตั้งไมค์ตรงนี้ไม่ดี เมื่อวานดีกว่า มันไปได้เรื่อย ซึ่งทุกอย่างมันต้องเริ่มต้นจาก

“คุณชอบเรื่องนี้จริงป่าว เป็นคนที่หมกมุ่นกับเรื่องนี้หรือป่าว ถ้าเป็นทุกอย่างมันจะค่อย ๆ ไปของมันเอง”

ขอบคุณบทสัมภาษณ์ พี่ปอม ขัตมาน ชูกลิ่น