ซาวด์เอ็นจิเนีย ไลฟ์ (Live Sound Engineer)

บทความหน้านี้ จะรวบรวมเอา เรื่องราวเกี่ยวกับ ซาวด์เอ็นจิเนีย ในงานไลฟ์ สำหรับผู้สนใจเรียน Live Sound Engineer ที่จำเป็นต้องเรียนรู้ และทำความเข้าใจ ให้ได้มากที่สุด เพื่อใช้สำหรับต่อยอด สู่เรื่องอื่น ๆ ที่มีความซับซ้อน และยุ่งยากยิ่งขึ้นในอนาคต โดยนิยามคำว่า Live Sound Engineer จะมีดังต่อไปนี้

Live Sound Engineer หรือ วิศวกรเสียง และการแสดงสด หมายถึง บุคคลผู้ที่มีความชำนาญการในเรื่องเสียง สามารถอธิบายปรากฎการต่าง ๆ ของเสียง ที่เชื่อมโยงกับอุปกรณ์ต่าง ๆ ที่ใช้ได้ และมีความเข้าใจต่อระบบเสียงเป็นอย่างดี ตลอดจนพัฒนาองค์ความรู้สู้นวัตกรรมใหม่ ๆ ได้อย่างเต็มความสามารถ

สิ่งที่ทำให้ Live Sound Engineer แตกต่างจากวิศวกรเสียงในด้านอื่น ๆ

งาน Live Sound เป็นงานที่มีความท้ายทายเป็นอย่างมาก เพราะต้องเผชิญหน้ากับปัญหาที่พร้อมเกิดขึ้นได้ตลอดเวลา ยกตัวอย่างเช่น สภาพความแปรปวนของดินฟ้า อากาศ ความเสื่อมสภาพของอุปกรณ์ในขณะใช้งาน ความไม่เข้าใจของผู้คนต่าง ๆ ที่มาใช้งานระบบเสียง เป็นต้น ซึ่งการคิดอย่างเป็นระบบเท่านั้น ถึงจะช่วยให้ผ่านอุปสรรคเหล่านี้ไปได้

ต่อมาต้องมีการวางแผน และเข้าใจในความสามารถระบบเสียงได้เป็นอย่างดี ลองคิดดูว่าเมื่อต้องรับผิดชอบเสียงสำหรับ Hall ขนาดใหญ่ที่มีผู้ชมนับหมื่นคน สิ่งที่ต้องทำคือ คนนับหมื่นต้องได้ยินเสียงที่ชัดเจนทุกคน นั่นไม่ใช่เรื่องง่ายที่จะทำตามความรู้สึกแบบที่เคยทำ

สิ่งที่ต้องทำคือ จะต้องออกแบบระบบเสียงที่มีขนาดใหญ่ กำหนดจุดตั้ง แขวนลำโพง จำนวนที่ใช้ การเชื่อมต่อต่าง ๆ ยิ่งระบบใหญ่การจัดการก็ยิ่งเยอะตาม

มาถึงขั้นตอนสุดท้าย คือ การผสมเสียง (Mixing) ให้ออกมาดี ซึ่งทุกขึ้นตอนต้องลดความผิดพลาดให้น้อยที่สุด และในขณะเดียวกัน เสียงที่ได้จะต้องดีที่สุด

โดยงานสาย Live Sound Engineer จะถูกแยกออกไปในหลากหลายมิติ ไม่ว่าจะเป็น

-Mixing Engineer

ทั้งตำแหน่ง Foh และ Monitor โดยแต่ละตำแหน่งจะทีหน้าที่ดังต่อไปนี้

• Foh Engineer จะเป็นผู้มิกซ์เสียงให้กับผู้ชม ที่อยู่หน้าลำโพง PA ได้ฟัง โดยผสมผสานระหว่าง ศิลปะ และวิทยาศาตร์ให้ได้อย่างลงตัว
• ส่วน Monitor Engineer จะเป็นผู้มิกซ์เสียงให้กับนักดนตรี หรือนักแสดงบนเวที จึงต้องมีความเข้าใจในนักแสดงเป็นพิเศษ และแก้ปัญหาต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นได้อย่างทันท่วงที

-Sound System Engineer

คือผู้ที่เข้าใจในปรากฎการของเสียง และระบบเสียงได้อย่างลึกซึ้ง สามารถออกแบบการวางระบบเสียง เชื่อมต่ออุปกรณ์ที่ใช้จำนวนมาก ได้อย่างถูกต้อง และดีเยี่ยม

และอื่น ๆ อีกมากมาย ที่ไม่ได้กล่าวมาข้างต้น

ดังนั้น

สำหรับผู้ที่ต้องการเดินสายงาน Sound Engineer ที่มีความตื่นเต้น ท้าทาย งานด้าน Live Sound Engineer จึงเป็นอีกสายงานหนึ่ง ที่น่าจะมอบประสบการณ์เหล่านี้ให้กับผู้สนใจได้